Τα χρονια της απουσιας (1934-1949)

Μετά από εκτοπίσεις (Κύθηρα 1938, Άνδρος), φυλακή (1942) και ων ουσιαστικά υπό συνεχή διωγμό στην Αθήνα, ο Γεώργιος Παπανδρέου δραπετεύει στη Μέση Ανατολή, όπου θα ηγηθεί της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης.

Την ίδια μοίρα θα ακολουθήσει και η Κυβέλη, η οποία φυγαδεύεται από την Intelligence Service με ένα σαπιοκάραβο από την Κερατέα, μαζί με το γιο της Γιωργάκη.

Μετά την Απελευθέρωση, ταξιδεύει πολύ σε Ευρώπη και Αμερική, λόγω προβλημάτων υγείας του γιου της, η ανατροφή του οποίου της απορροφά όλο και περισσότερο χρόνο.

Μετά τη λήξη της συνεργασίας της με την Κοτοπούλη, η Κυβέλη σταδιακά αποσύρεται από το θέατρο, όπως άλλωστε ήθελε ο Γεώργιος Παπανδρέου.

Για 16 ολόκληρα χρόνια θα απόσχει της σκηνής, πλην μιας εμφάνισής της στο θέατρο της κόρης της Μιράντας με τον Γιώργο Παππά, το 1941, στο έργο του Σπύρου Μελά, Πίσω στη γη.

Θα ακολουθήσει τη διαδρομή του συζύγου της, το πολιτικό άστρο του οποίου ανατέλλει στο στερέωμα, μετέχοντας στις περιπέτειες του ελληνισμού, ο οποίος μετά από μία περίοδο πολιτικής αστάθειας που θα οδηγήσει στις δικτατορίες του Πάγκαλου και του Μεταξά, θα μπει στη δίνη του “Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου”.

Στη δύσκολη αυτή φάση της ζωής της βιώνει όχι μόνο το δράμα του παιδιού της αλλά και το τέλος της σχέσης της με τον Γεώργιο Παπανδρέου.

Σταδιακά αποξενώνονται και παρότι δεν πήραν διαζύγιο ποτέ, ο γάμος τους έπαψε ουσιαστικά να ισχύει μετά το 1949.

Όταν διαισθάνθηκε ότι δεν μπορεί να τον κατέχει αποκλειστικά, τον χώρισε.

[…]
Κι όμως χτες βράδυ εδώ, σε τούτη τη στερνή μας σκάλα
όπου προσμένουμε την ώρα της επιστροφής μας να χαράξει
σαν ένα χρέος παλιό, μονέδα που έμεινε για χρόνια
στην κάσα ενός φιλάργυρου, και τέλος
ήρθε η στιγμή της πλερωμής κι ακούγονται
νομίσματα να πέφτουν πάνω στο τραπέζι·
σε τούτο το τυρρηνικό χωριό, πίσω από τη θάλασσα του Σαλέρνο
πίσω από τα λιμάνια του γυρισμού, στην άκρη
μιας φθινοπωρινής μπόρας, το φεγγάρι
ξεπέρασε τα σύννεφα, και γίναν
τα σπίτια στην αντίπερα πλαγιά από σμάλτο.

Σιωπές αγαπημένες της σελήνης. […]

Τελευταίος σταθμός (Γιώργος Σεφέρης, Cava de’ Tirreni, 5 Οκτωβρίου 1944)