Θεατρικη δυαρχια: Κυβελη – Κοτοπουλη

Η καλλιτεχνική δραστηριότητα της Κυβέλης δεν μπορεί να αποτιμηθεί στην ολότητά της αν δεν ειδωθεί υπό το πρίσμα του ανταγωνισμού της με το έτερο μεγάλο υποκριτικό μέγεθος της εποχής, τη Μαρίκα Κοτοπούλη.

Σχεδόν συνομήλικες, αναδύθηκαν και οι δύο νεότατες ως ισχυρά ταλέντα από τους κόλπους του “Βασιλικού Θεάτρου” η Κοτοπούλη καί της “Νέας Σκηνής” η Κυβέλη, ακολουθώντας παράλληλες πορείες μετά τη διάλυση των δυο σχημάτων. Μέχρι και την ίδρυση του “Εθνικού Θεάτρου”, το 1932, οι θεατρικές εξελίξεις προσδιορίζονται από την παγίωση της βεντετοκρατίας των δύο επιγόνων, ο ανταγωνισμός των οποίων θα φτάσει σε ορισμένες περιόδους στα όρια ανοικτού θεατρικού εμφυλίου, βοηθούντος και του γεγονότος ότι οι δυο πρωταγωνίστριες και θιασάρχισσες ηταν στρατευμένες σε αντίπαλες πολιτικές παρατάξεις.

Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους δύο θιάσους για τις μεγάλες επιτυχίες του γαλλικού μπουλβάρ ή της ιταλικής σκηνής ήταν ανελέητος, καθώς ήταν αναγκασμένοι να ανεβάζουν ένα με δύο καινούργια έργα την εβδομάδα. Χαρακτηριστικά, ο Σπύρος Μελάς αναφέρει ότι μέχρι και ελληνικό αντιτορπιλικό επιστρατεύτηκε για ένα από τα έργα του Ντάριο Νικοντέμι που παιζόταν στη Ρώμη.

Έτσι, ήδη από το καλοκαίρι του 1911 έχουμε παράλληλες πρεμιέρες. Ενδεικτικά, οι δύο θίασοι ανεβάζουν ταυτοχρόνως την κωμωδία των Εννεκέν και Ναγιάκ Ο Μπεμπές, ενώ το ίδιο συμβαίνει με την Νανά του Ζολά ένα χρόνο αργότερα στις 08/05/12, αλλά και με την Κυρία με τις Καμέλιες, που κάνει πρεμιέρα από τους δύο θιάσους με διαφορά δύο μόλις ημερών (Κυβέλη 28/05/1912 και Μαρίκα 31/05/1912).

Αλλά καί οι Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς βρέθηκαν στο στόχαστρο των δύο πρωταγωνιστριών. Ο θρίαμβος της Φωτεινής Σάντρη του Ξενόπουλου από την Κυβέλη, πυροδότησε έναν πραγματικό αγώνα δρόμου για την παραγγελία νέων ελληνικών έργων με επίκεντρο αρχικά τους Γρηγόρη Ξενόπουλο και Σπύρο Μελά.